| 1 | açık bölge | Gümrük sınırı dışında sayılan, belli ölçü ve çevrede gümrükçe denetlenen bölge. a. bk. açık liman |
| 2 | açık değişme bölgesi | Kendi kökenli mallarıyle ilgili tecim ilişkilerinin tümünde ya da bir bölüğünde, gümrük vergisi ile öteki engelleri birbirine karşı kaldırmış olan iki ya da daha çok gümrük ülkesinin oluşturduğu grup. (Bu grupta olmayan ülkelerden gelecek mallara, grupta olan her bir ülkenin kendi ulusal bildirmeliği uygulanır) a. bk. gümrük birliği |
| 3 | açık liman | Gümrük sınırı dışında sayılan ve belli ölçülerde gümrükçe denetlenen liman. |
| 4 | ağırlık ilkesi | Gümrük bildirmeliğinde, mal ağırlığının vergiye temel alınması. (Bu nitelikteki bildirmeliğe ölçü bildirmeliği de denir). |
| 5 | akçalı bildirmelik | bk. akçalı vergi. |
| 6 | akçalı vergi | Devlete gelir sağlamak amacıyla konulan gümrük vergisi |
| 7 | aktarma | Gümrüğün deneti altında, yabancı bir ülkeden getirilen malları, getiren taşıttan bir deniz taşıtına koyarak yabancı ya da ulusal limana gönderme. |
| 8 | aktarma bildirgesi | Aktarma eşyasına ilişkin gümrük işlemleri için kullanılan özel bildirge, a. bk. bildirge |
| 9 | aktarma gümrük işlemleri | Aktarma yönteminde uygulanan gümrük işlemleri. |
| 10 | alt başlık | Gümrük bildirmeliklerinde, bir numaraya giren malların, o numara altında bağlı tutulduğu ikinci bir bölümleme. |
| 11 | ambar | bk. gümrük ambarı |
| 12 | ana çıkar iyesi | Bir ödünü geri çekmek ya da değiştirmek isteyen GATT üyesi bir ülke satağında (pazarında), görüşmelerden önceki belli bir dönemde, o ödünün başta kendisi ile görüşülmüş olduğu ülke ve osatağa baş satıcı ülkeden sonra gelen paycı GATT üyesi ülke. |
| 13 | antlaşmali bildirmelik | Vergi oranları, uluslararası antlaşmalarla belli edilmiş olan malları kapsayan bildirmelik. (Bu bildirmelik tek yanlı olarak değiştirilememekle özerk olanlardan ayrılır.) a. bk. en çok kayrılan ulus bildirmeliği. |
| 14 | ara korunacak | Gümrük vergisi ödenmemiş malların konulduğu yer. (Bunlar gümrüklerce, ya da gümrüğün izni ve onun denetimi altında özel ya da tüzel kişilerce işletilir. Mallar buralarda belli sürelerde kalır ve kaplarının sağlamlaştırılması, değiştirilmesi ya da harmanlama, kalburlama gibi belli işlemlere bağlı tutulabilir.) a. bk. genel arakorunacak, özel arakorunacak, saymaca arakorunacak. |
| 15 | arı ağırlık | Malın tüm sarmalaçları çıkarıldıktan sonra kalan ağırlığı. |
| 16 | arı olmayan ağırlık | Malın, tüm iç dış sarmalaçları, kırılıp bozulmaması için bunların içine konulan başka koruma ve sarma maddeleri ile birlikte olan ağırlığı. |
| 17 | avrupa toplulukları | Avrupa Kömür ve Çelik Topluluğu ve Avrupa Atom Enerjisi Topluluğu için kullanılan ad. |
| 18 | ayrımcı | Gümrük vergilerinde ya da bildirmelik dışı önlemlerde, mallar ya da ülkeler yönünden eşitlik gözetilmemesi. |
| 19 | ayrımcı giriş kısıntıları | Ülkeler ya da yurda sokulacak mallar arasında ayrım doğuracak biçimde uygulanan giriş sınırlaması. |
| 20 | ayrımcı gümrükler | Kimi ülkelerden gelecek malları, öteki ülkelerden geleceklere göre daha elverişli ya da daha elverişsiz duruma getirme amacıyla konan gümrük vergileri. |
| 21 | ayrımlı işlem | Mal giriş ve çıkışlarında, özellikle bildirmelik dışı önlemler yönünden, mallara ya da satıcı ülkelere yapılan ayrı işlem. |
| 22 | bağışık | 1. Gümrük bildirmeliğinde sıfır olan vergi oranı. 2. Yurda, kesin olarak ve gümrük vergisi alınmadan sokulan mal. |
| 23 | bağışıklık | Yurda kesin olarak sokulan bir malı, yasaların gümrük vergisine bağlı tutmaması, a. bk. gümrük bağışıklığı. |
| 24 | bağlı mal | Uluslararası antlaşmalarla başka bir ülkeye verilen ödün sonucu, gümrük vergisine bağlanmış olan mal. |
| 25 | başlık sayısı | bk. bildirmelik sayısı |
| 26 | başsatıcı ülke | GATT üyesi ülke sataklarında (pazarlarında), ödün görüşmelerinden önceki belli bir dönemde, o ödünün başta kendisi ile görüşülmüş bir ülkeye oranla daha büyük pay iyesi olan GATT üyesi ülke. a. bk. ana çıkar iyesi. |
| 27 | bildirge | 1. Malın, belli bir gümrük düzenine göre işleminin yapılması için gerekli olan bilgilerin, ilgililerce gümrüğe verilmesinde kullanılan gümrükçe düzenlenmiş formül. 2. Bu formülle anılan bilgilerin gümrüğe verilmesi. |
| 28 | bildirilen değer | Gümrük bildirgesinde, vergi hesaplamasına temel alınmak üzere gösterilen değer. |
| 29 | bildirim | Eşyaya ilişkin gümrük işlemlerinin yapılmasında, gümrük için gerekli olan bilgileri, ağızdan ya da yazılı olarak bildirme. |
| 30 | bildirimci | Yöntemine uygun olarak malı gümrüğe bildiren kişi. |