| 1 | A. P. I. | 141,5 60°F yoğunluğu = 131,5 formülüne göre Amerikan Petrol Kurumu'nun ham petrolün 1 açıkhava basıncında 60°F sıcaklıktaki yoğunluğunu alarak hesaplayıp ortaya koyduğu ölçü. |
| 2 | abisal alan | bk. derin ova. |
| 3 | ablasyon | bk. yüzel erime. |
| 4 | acısu | Orta derecede tuzluluğu olan su. |
| 5 | açıların değişmezlik kanunu | Belli bir sıcaklık ve basınçta, özdeş minerale ilişkin iki kristalin, birbirine karşı olan yüzeyleri arasındaki açının (kristallerin oluşum koşulları, bulunuş yerleri ve dış görünüşleri ne olursa olsun) eşit ve değişmez olduğunu içeren mineralbilim kanunu. (1669'da Danimarkalı Nicolaus Stensen bulmuştur.) |
| 6 | açıölçer | Bir kristal üzerindeki yüzeyler arasında kalan açıları ölçmeye yarayan araç. |
| 7 | açısal diskordans | bk. açısal uyumsuzluk. |
| 8 | açısal uyumsuzluk | Üstteki katmanlar çökeltilmeden önce, alttaki tabakaların kıvrılmış ve aşınmış olmasıyle oluşmuş uyumsuzluk. |
| 9 | açışız uyumsuzluk | Uyumsuzluk sınırının altında ve üstündeki katmanları, birbirine koşut olan uyumsuzluk. |
| 10 | adi ojit | bk. augit. |
| 11 | adular | bk. feldspatlar. |
| 12 | aerolit | bk. silikatlı göktaşı. |
| 13 | agat | bk. akik. |
| 14 | aglomera | bk. yığışım. |
| 15 | ağır mineraller | Yoğunluğu 2.9'dan yüksek olan mineraller. |
| 16 | ağır tortu | Akarsu, yel vb. etkilerle, mineral parçacıklarının tüm mekanik derişmesinden oluşmuş bir maden yatağı. (Bu terim daha çok altınlı alüvyon yatakları için kullanılır.) |
| 17 | ağır yuvar | Taşyuvarın içinde bulunan yerin iç kesimi. |
| 18 | ak kayaçlar | Magmadan oluşmuş ve ak asitli minerallerin (kuars, feldspat, muskovit) egemen olduğu açık renkli kayaçlar. |
| 19 | akaçlama | bk. boşaltma. |
| 20 | akarsu aşındırması | Sel suları, dere ve nehirlerin yaptığı aşındırma. |
| 21 | akarsu ortamı | Nehir yatakları ve su basan ovalar ortamı. |
| 22 | akarsu sekisi | İki yakasının yukarılarında, nehrin kazmasıyle basamak biçiminde kalmış eski bir koyak tabanı. |
| 23 | akarsuyun aşındırma gücü | Akarsuyun ve akarsuyla taşınan katı maddelerin, devimsel enerjileri arasındaki orantı.(Akarsuyun devimsel m . v2 enerjisi = M . V2 taşınan maddelerin devimsel enerjisi = -»- dir. M = suyun kütlesi, V = akarsuyun hızı, m = maddelerin kütlesi, v = taşınan maddelerin hızı.) |
| 24 | akarsuyun sürükleme gücü | Akarsuyun iterek ve yuvarlayarak devindirebileceği büyüklükte kaya parçasının oylumu. |
| 25 | akarsuyun taşıma gücü | Akarsuyun taşıyabileceği ve sürükleyebileceği maddelerin miktarı. |
| 26 | Akdeniz soyu | Özellikle, Akdeniz alanında bulunan ve bileşiminde çok potas bulunan bir kayaç grubu. |
| 27 | akış aşağı | Bir akarsuyun, ağzına doğru olan yönü. |
| 28 | akış izli doku | bk. doku. |
| 29 | akış katsayısı | Belli bir alanda, belli süreli yağışlarla belli süredeki akışlar arasındaki orantı. |
| 30 | akış yukarı | Bir akarsuyun kaynak yerine doğru olan yönü. |